Historia

Stowarzyszenie Rzeczników Patentowych (SRP) jest najstarszą z obecnie działających organizacji społecznych oraz zawodowych zrzeszających rzeczników patentowych. Deklaracja założycielska SRP podpisana została z inicjatywy grupy rzeczników patentowych w dniu 12 grudnia 1980. Stowarzyszenie zarejestrowane zostało 17 listopada 1981 z siedzibą w Poznaniu. Od tego czasu, z przerwą wynikającą z zawieszenia działalności w okresie stanu wojennego w Polsce, SRP w oparciu o stworzone oddziały terenowe rozpoczęło aktywną działalność współpracując z właściwymi organami, dla opracowania nowego modelu wykonywania zawodu rzecznika patentowego. SRP włączyło się aktywnie w opracowanie zmian aktów prawnych regulujących sferę rzecznictwa patentowego w Polsce.

Należy wspomnieć, że między rokiem 1966 (likwidacja ówczesnego Zrzeszenia Rzeczników Patentowych) a rokiem 1980 (założenie SRP) rzecznicy patentowi nie mieli żadnej organizacji reprezentującej ich interesy, tak wobec pracodawców jak i wobec Urzędu Patentowego. Prace o których mowa trwały 13 lat, uczestniczyło w nich aktywnie SRP i doprowadziły one do uchwalenia i wejścia w życie w roku 1993 ustawy o rzecznikach patentowych. Ustawa odrestaurowała zawód rzecznika patentowego i powołała do życia samorząd rzeczników patentowych – Polską Izbę Rzeczników Patentowych (PIRP). Trzeba podkreślić, że SRP było ze strony środowiska rzeczników patentowych współtwórcą Izby. Pierwszy Zjazd Izby odbył się w Warszawie w dniu 28 sierpnia.1993.

Powołana na Zjeździe Krajowa Rada w następnych miesiącach przyjęła i zaakceptowała wnioski składane przez grupy inicjatywne dotyczące powołania Okręgów PIRP. Grupy inicjatywne wywodziły się z oddziałów SRP. Utworzono dziesięć Okręgów. Najwcześniej wpłynęły wnioski od 7 Okręgów: Warszawskiego, Gdańskiego, Krakowskiego, Lubelskiego, Łódzkiego, Poznańskiego i Wrocławskiego. Do SRP w tym czasie należało około 800 rzeczników patentowych. Zebrania grup inicjatywnych zostały zorganizowanie, przeprowadzone i sfinansowane w większości przez terenowe Oddziały SRP. Powstające w okresie od roku 1993 Okręgi Izby przejmowały niemal w całości zasoby ludzkie Oddziałów SRP, co było oczywiste zważywszy, że w okresie działalności SRP wyodrębniła się grupa osób, które sprawdziły się w prowadzeniu działalności stowarzyszeniowej i zyskały zaufanie swoich środowisk. Odpływ zasobów ludzkich stał się przyczyną znacznego ograniczenia działalności SRP. Izba przejęła także wiele prerogatyw SRP włączając w to dbanie o właściwy poziom wykonywania zawodu oraz działalność szkoleniową. SRP, pozbawione osób które prowadziły jego działalność oraz nie mogące konkurować z Izbą pod względem zasobów finansowych, było zmuszone nieomal zawiesić działalność na wiele lat. Jednakże nigdy nie podjęło decyzji o rozwiązaniu Stowarzyszenia. W Stowarzyszeniu działa nadal szereg osób, które uczestniczyły w jego założeniu, które uczestniczyły z jego ramienia w długim i trudnym marszu do odrestaurowania zawodu rzecznika patentowego w Polsce oraz do powołania Okręgów Izby. Niestety nie ma już wśród nas osoby dzięki której powstało SRP, późniejszego pierwszego Prezesa Izby - Piotra Lisieckiego - któremu należy się szczególna pamięć i wyrazy uznania. Izba jest więc organizacją powołaną do życia po niemal 13 latach żmudnych starań, przy czynnym uczestnictwie Stowarzyszenia Rzeczników Patentowych, które w chwili powołania samorządu oddało mu swoje kadry prawie w całości.

Jednocześnie Izba poddana jest ustawowemu nadzorowi ze strony Urzędu Patentowego RP, co może być ograniczeniem w występowaniu do Urzędu Patentowego RP z postulatami, których realizacja ułatwiłaby działalność zawodową rzeczników patentowych. Również, jak to daje się zauważyć, w najważniejszych gremiach kierowniczych Izby, w wyniku kolejnych wyborów, zasiadają przedstawiciele reprezentujący jednocześnie inne organizacje, których cele statutowe nie były i nie są zbieżne z celami statutowymi Izby. Powoduje to częściową nieskuteczność w reprezentowaniu przez Izbę interesów zawodowych rzeczników patentowych, na przykład wobec organów administracji. Od tego rodzaju ograniczeń wolne jest SRP. Członkowie SRP, mimo jego małej liczebności, pełnili i pełnią najważniejsze funkcje w Izbie, począwszy od członkostwa w wybieralnej Radzie Krajowej, poprzez funkcje wybieralne w okręgach Izby, w wybieralnych organach sądownictwa dyscyplinarnego. a skończywszy na osobie Prezesa Izby. Większość Prezesów Polskiej Izby Rzeczników Patentowych Izby wywodzi się z szeregów Stowarzyszenia, w tym Prezes ubiegłej kadencji i obecna Prezes.

Z wymienionych wyżej względów SRP jest organizacją posiadającą moralny mandat, poza innymi działaniami, także do oceny działalności Izby. Jednocześnie Stowarzyszenie stawia sobie za cel zajmowanie stanowiska i przedkładanie postulatów w sprawach dotyczących wykonywania zawodu jak też krzewienie idei samorządności rzeczników patentowych i wspieranie przedsięwzięć służących temu celowi. Z tych względów SRP jest więc organizacją posiadającą statutowy mandat również do proponowania i podejmowania szerokiej współpracy z Urzędem Patentowym RP i z Izbą w tym zakresie.